Rewolucja cyfrowa zmienia nasze życie. Od sposobów komunikacji po sposób funkcjonowania i pracy. Przyczyną tych zmian są między innymi urządzenia podłączone do internetu, sztuczna inteligencja i zaawansowana robotyka. Mogą one diametralnie zmienić naszą gospodarkę i społeczeństwo. I to na dobre i na złe. Cyfryzacja może być bowiem źródłem nowych miejsc pracy, udoskonalić edukację, a także pobudzić konkurencję i innowacje. Pomaga też chronić nasze dane. Niesie jednak ze sobą również obawy o bezpieczeństwo w sieci i szerzenie się dezinformacji. Wiąże się też z wyzwaniem, jak sprawić, by sztuczna inteligencja była ukierunkowana na człowieka i jemu służyła.

Co może zrobić Unia?

Technologie cyfrowe są dziś wszędzie. Jako że traktaty unijne powstały na długo przed rozwojem społeczeństwa cyfrowego, nie przewidują one konkretnych uprawnień dla Unii w tym względzie. Jednak Unia w pełni w pełni korzysta z osiągnięć transformacji cyfrowej. Opracowała też wiele strategii, za pomocą których stawia czoła wyzwaniom, które dotyczą wszystkich aspektów nowoczesnego życia.

Cyfrowa strategia Unii dotyczy sztucznej inteligencji, połączalności, nowego rynku danych i platformowej gospodarki usług oraz ich wpływu na nas. W ten sposób Europa będzie mogła funkcjonować niezależnie w cyfrowym świecie i może osiągnąć suwerenność technologiczną w najważniejszych dla niej dziedzinach. Może również propagować na świecie swoje standardy cyfrowe. Wszystko to wymaga szybkiej i niezawodnej łączności. Dlatego też w programie „Droga ku cyfrowej dekadzie” Unia wyznaczyła cele, które musi osiągnąć do 2030 roku. Chce między innymi pomóc rządom państw członkowskich zapewnić dostęp do sieci o bardzo dużej przepustowości wszystkim unijnym gospodarstwom domowym. Ma także przeznaczyć środki finansowe na poprawę naszych umiejętności cyfrowych. Unijna strategia w zakresie sztucznej inteligencji (SI) pomaga przedsiębiorstwom rozwijać światowej klasy SI w Europie. Ponadto pomaga zagwarantować, żeby SI działała na naszą korzyść. Nowa unijna strategia w dziedzinie danych ułatwia przekazywanie danych pomiędzy poszczególnymi sektorami i państwami członkowskimi. Dzięki temu rynek będzie mógł się rozwijać, my będziemy mieli kontrolę nad danymi i nabierzemy większego zaufania do przedsiębiorstw unijnych. Nowe technologie niosą ze sobą jednak i problemy. Pojawiają się na przykład nowe rodzaje przestępczości. Dlatego też unijna strategia cyberbezpieczeństwa ma nas też chronić przed zagrożeniami sieciowymi. Agencja Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa wspiera państwa Unii. Zaś Europejska Rada Ochrony Danych gwarantuje ochronę naszych danych osobowych.

Co Unia zrobiła do tej pory?

W 2022 roku Unia przyjęła akt o usługach cyfrowych, który jaśniej określił obowiązki mediów społecznościowych, rynków oraz wyszukiwarek internetowych. A wszystko po to, by chronić cię od nielegalnych treści na tych platformach. Akt ten wymaga od platform cyfrowych, by usuwały nielegalne towary, treści lub usługi. Udoskonala on też zasady moderowania treści, dzięki czemu łatwiej będzie walczyć z mową nienawiści i dezinformacją online. Dzięki niemu lepiej będzie też można chronić dzieci w internecie. W tym samym roku Unia przyjęła akt o rynkach cyfrowych. Określiła w nim jasne przepisy dla dużych platform internetowych. Odtąd nie mogą one narzucać przedsiębiorstwom nieuczciwych warunków działalności. Dzięki tym przepisom możemy korzystać w Unii Europejskiej z uczciwego i konkurencyjnego wewnętrznego rynku cyfrowego.

Kiedy tak wiele aspektów naszego codziennego życia opiera się na systemach cyfrowych, cyberatak na elektrownię lub szpital może być poważnym zagrożeniem dla naszego życia. Państwa członkowskie przenoszą obecnie do swojego prawa przepisy zmienionej dyrektywy o bezpieczeństwie sieci i systemów informatycznych. Chcą w ten sposób wzmocnić cyberbezpieczeństwo krytycznej infrastruktury w wielu ważnych sektorach. Unia zaapelowała także o europejski program certyfikacji cyberbezpieczeństwa dla produktów, usług i procesów cyfrowych. Ułatwi on działalność unijnym przedsiębiorstwom, jako że dzięki temu programowi będą potrzebowały tylko jednego certyfikatu na cały rynek unijny.

Ochrona danych osobowych i poszanowanie życia prywatnego są w Unii Europejskiej prawami podstawowymi. Unia posiada najbardziej rygorystyczne na świecie przepisy o ochronie danych. Chronią nas one przed naruszeniami naszej prywatności i ochrony naszych danych. Stwarzają też jasne i spójne ramy działalności przedsiębiorstw. Nikt nie może bowiem wykorzystywać twoich danych bez twojej zgody.

Co dalej?

Nowe technologie nadal się rozwijają, a to oznacza, że wiążą się z nimi coraz to nowe wyzwania. Dlatego też Unia chce stworzyć wszystkim Europejczykom bezpieczne środowisko cyfrowe. Musi sfinalizować prace nad przepisami, dzięki którym wszystkie produkty cyfrowe, które sprzedaje się w Unii, będą spełniać minimalne wymogi cyberbezpieczeństwa. Opracowuje też przepisy o sprzedaży i wykorzystywaniu systemów sztucznej inteligencji. Unia pracuje także nad nowymi przepisami ramowymi, które ułatwią ustalenie, kto jest odpowiedzialny za ewentualne problemy z nowymi technologiami. Wprowadza także nowe przepisy, by zarządzać wykorzystywaniem danych, które wygenerowały urządzenia podłączone do internetu (np. twój zegarek czy samochód). Unia chce również chronić najsłabszych użytkowników internetu. Chce położyć kres takim praktykom jak wykorzystywanie seksualne dzieci w internecie. Teraz, kiedy rozpoczyna się kampania wyborcza przed wyborami do Parlamentu Europejskiego, Unia zamierza dołożyć starań, aby wszystkie państwa członkowskie wdrożyły kodeks postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji w internecie.